Zélf bepalen wie jij bent
Brave Girls
Brave girls zijn biculturele jonge vrouwen die gewoon zichzelf willen zijn.
Vrouwen die willen dat hun familie, directe omgeving en de Nederlandse samenleving ze gelijk behandelt. Als jij zo'n brave girl bent, dan is Femmes for Freedom er voor jou! Op deze pagina kun je terecht voor tips, verhalen van andere brave girls en een luisterend oor.
Als je als jonge vrouw een achtergrond hebt in meerdere culturen, is het soms moeilijk om jezelf te mogen zijn. Iedereen heeft een mening over je: je familie, je gemeenschap, vrienden, klasgenoten, onbekenden op sociale media en zelfs de politiek.
Overal krijg je te horen wie jij als vrouw zou moeten zijn en wat je precies wel en niet zou moeten doen. Jij moet bijvoorbeeld koken, opruimen en poetsen, terwijl je broers lekker op de bank mogen hangen. Of je moet haast maken met je verloven en trouwen, omdat het anders te laat zou zijn. En soms willen anderen zelfs beslissen welke kleren je draagt.
Terwijl jij het recht hebt om zélf te bepalen wie je bent. Om gelijk behandeld te worden. Om je te kleden zoals jíj dat wilt. Maar hoe eis je die rechten op als anderen al zoveel verwachtingen van je hebben? Wat doe je als je geen begrip vindt bij de mensen van wie je het meeste houdt?
Je bent echt niet alleen! In de filmpjes op deze pagina vertellen andere brave girls hun verhaal. Daaronder vind je ook heel veel tips die we van ze hebben gekregen. Wil je toch liever persoonlijk met iemand om je eigen verhaal te vertellen? Dan mag je altijd bellen, mailen of met ons chatten!
Tips
Ongelijkheid binnen je familie of culturele gemeenschap
- Maak ongelijkheid zichtbaar, door te vragen waarom je broers wel bepaalde vrijheden krijgen en jij niet.
- Je hoeft niet abrupt je gedrag te veranderen om gelijkheid op te eisen. Bepaal je eigen tempo, zodat jij je er prettig bij blijft voelen. Met kleinere stappen kun je anderen ook helpen om eraan te wennen dat jij dingen anders wilt.
- Laat je familieleden of mensen in je omgeving opnieuw nadenken over hun eigen ideeën en regels, door er open vragen over te stellen; vraag dus eerder 'waarom' dan dat je stelt dat iets niet eerlijk is.
- Zoek steun bij vrienden of een vertrouwenspersoon.
- Als je religieus bent, kun je steun vinden in religieuze teksten die duidelijk maken dat ongelijkheid niet correct is. In geen enkele heilige tekst staat dat een dochter, vrouw of zus moet koken of poetsen of dat de mannen als eersten mogen eten.
- Je bent niet de enige jonge vrouw die last heeft van ongelijkheid binnen de familie of omgeving. Zoek elkaar op, wissel tips uit en steun elkaar: samen staan jullie sterk.
Met familie praten over ongelijkheid
- Gebruik voorbeelden uit het dagelijks leven. Laat zien wat ongelijkheid is door bijvoorbeeld te benoemen wat jij en je broer(s) moeten doen in het huishouden. Gebruik ook hier open vragen in plaats van te beschuldigen. Zeg bijvoorbeeld: "Waarom moet ik altijd opruimen en mijn broer niet?" in plaats van "Jullie behandelen mij oneerlijk!"
- Blijf rustig en vastberaden. Het kan zijn dat je familie je eerst niet serieus neemt. Herhaal meerdere keren waarom je het belangrijk vindt dat je gelijk behandeld wordt.
- Benoem de voordelen voor iedereen. Gelijkheid betekent niet dat één persoon alles moet doen, maar dat de taken eerlijk verdeeld worden. Dat is voor ieders bestwil, want zo leren ook de jongens binnen je familie om zichzelf beter te redden.
- Zoek steun binnen je familie. Misschien staat een zus, nicht of moeder achter je. Samen sta je sterker.
- Als je niet verder komt, probeer dan in gesprek te gaan met familieleden die misschien meer begrip hebben.
- Je kunt ook hulp vragen van een vertrouwenspersoon. Dit kan een buurvrouw of iemand anders uit je omgeving zijn, maar ook een psycholoog of de huisarts. Daarnaast hebben scholen en bedrijven vaak een vertrouwenspersoon met wie je kunt praten – kijk bijvoorbeeld in je schoolgids of in het personeelshandboek van je werk. Tot 18 jaar kun je ook bellen met De Kindertelefoon (0800-0432) of chatten via de website.
Lichamelijk geweld binnen de familie
- Onthoud allereerst dat het niet jouw schuld is. Niemand heeft het recht om te slaan, te schoppen of om op een andere manier gewelddadig te zijn naar jou of naar een familielid. Meer informatie vind je op onze pagina 'Ik heb vragen over geweld'.
- Blijf kalm en zorg voor je eigen veiligheid. Is de situatie gevaarlijk? Ga dan niet direct de confrontatie aan. Zoek een rustig moment om het onderwerp bespreekbaar te maken, zodat de emoties minder hoog op kunnen lopen.
- Praat erover met iemand die je vertrouwt. Een vriendin, buurvrouw, docent of leidinggevende kan je steunen en helpen met zoeken naar oplossingen.
- Er zijn ook organisaties die je kunnen helpen, zoals Veilig Thuis (0800-2000). Meer daarover vind je op onze pagina 'Ik zoek hulp'.
- Maak een plan voor noodgevallen. Denk na over waar je naartoe kunt als de situatie uit de hand loopt, bijvoorbeeld een veilige plek in huis of naar een vriendin.
Uitschelden, bijvoorbeeld met woorden als 'hoer', 'bitch' of 'heks'
- Schelden en schreeuwen noemen we ook wel 'verbaal' (mondeling) geweld. Net als bij lichamelijk geweld is dit niet jouw schuld en heeft niemand het recht om tegen je te schreeuwen of je uit te schelden.
- Onthoud dat deze woorden niets zeggen over jou. Jij weet het beste wat voor persoon je écht bent. Ontwikkel een stemmetje in jezelf om je eraan te herinneren dat jij die scheldwoorden absoluut niet verdient. Je bent namelijk véél en véél meer waard.
- Helaas ben je niet alleen: heel veel vrouwen, van alle leeftijden, krijgen te maken met vrouwenhatende scheldwoorden als 'hoer', 'bitch' of 'heks'.
- Het probleem ligt bij de mensen die schelden, niet bij de vrouwen die uitgescholden worden. Denk dus niet dat, als je wordt uitgescholden voor 'hoer', de rest van de wereld jou ook zo ziet.
- Zelfs als je wél met sekswerk je geld zou verdienen, heeft niemand het recht om je kwetsend of agressief een 'hoer' te noemen.
- Hoe je het beste met schelden omgaat, kan per situatie verschillen. Verbaal geweld kán omslaan in lichamelijk geweld. Als je denkt dat dit kan gebeuren, zorg dan dat je jezelf in veiligheid brengt en ga niet de confrontatie aan.
- Ook bij vaak of extreem uitschelden kun je hulp zoeken, zie de tips bij 'Lichamelijk geweld binnen de familie'.
- Als je inschat dat de situatie veilig is, kan het juist helpen om anderen bewust te maken van de schade die het schelden aanricht. Geef aan wat het met je doet als je wordt uitgescholden – zeker als dat gebeurt door iemand van wie je houdt en op wie je moet vertrouwen, zoals een ouder.
- Accepteer beledigingen niet en zeg: "Ik snap dat je boos bent, maar schelden is niet normaal. We kunnen praten als je respectvol blijft." Hiermee laat je zien dat je een gesprek niet uit de weg gaat, maar dat je dat wel voert op jouw voorwaarden.
- Maak afspraken over communicatie zonder schelden of respectloosheid.
- In andere veilige situaties kan het juist helpen om van je af te bijten of het negatieve gedrag te 'spiegelen', bijvoorbeeld met comebacks als:
- "Bij alles wat ik doe noem je me al een 'hoer', dus het woord betekent helemaal niks."
- "Je noemt me een 'bitch' omdat je zelf onzeker en zielig bent."
- "Oké, dan ben ik een hoer. So what!?"
- "Wat je zegt ben je zelf!"
- "Te laat komen, werken of een keer de telefoon niet opnemen maakt niemand een 'hoer'."
Steun van anderen
- Verzamel mensen die lief voor je zijn en die je wél goed behandelen om je heen. Je hoeft er niet alleen voor te staan.
- Om je in een gesprek met je familie op een gezonde, veilige manier uit te kunnen drukken, is het heel fijn als je steun van anderen hebt. Zij kunnen je aanmoedigen en zorgen dat jij je sterker voelt om de ongelijkheid niet te accepteren. Hiervoor kun je steun zoeken bij een familielid of bij mensen in je omgeving.
- Voor advies en hulp om je familie te benaderen, vooral in onveilige situaties, kun je terecht bij verschillende organisaties. Kijk daarvoor op onze pagina 'Ik zoek hulp'.
- Als de uitleg voor de ongelijkheid religieus of cultureel is, betrek er dan mensen bij die aanzien hebben en die jouw belangen aan je familie duidelijk kunnen maken. Dit kan een familievriend zijn of een oom of tante.
Ik moet altijd koken, maar mijn broer(s) niet
- Ga op een relaxte manier in gesprek met je beide ouders of zelfs je hele gezin, zonder direct in de aanval te gaan. Bijvoorbeeld door aan te geven dat je graag kookt, maar dat je wel een eerlijke taakverdeling wilt maken. Of door rustig te vragen waarom jij moet koken en je broer(s) niet.
- Vraag je broer(s) of andere gezinsleden om samen met jou te koken.
- Maak je prioriteiten duidelijk. Vertel bijvoorbeeld dat je tijd en energie nodig hebt voor je school, stage of werk: “Dat is belangrijk. Als koken mij daarbij in de weg zit, moet iemand anders het overnemen.”
- Vertel dat koken geen taak is voor alleen moeders, dochters of zussen. Eten klaarmaken is nodig om in deze samenleving de dag door te komen en te overleven. Het is dus voor je broers eigen bestwil als hij leert om te koken en voor zichzelf te zorgen. Daar heeft hij later in een relatie of huwelijk ook veel aan: misschien wordt hij wel verliefd op een vrouw die ook geen 'Assepoester' wil zijn.
- Geef aan dat mannen en vrouwen in Nederland gelijke rechten hebben. Daarbij past het niet dat je alleen van dochters, zussen en moeders verwacht dat ze koken.
- Kook een keer niet en wacht tot iemand anders binnen het gezin het doet. Als er niks gebeurt, omdat iedereen ervan uitgaat dat jij het doet, vraag dan waarom het altijd jouw taak is. Op die manier wordt duidelijk dat de verwachtingen naar jou en je broer ongelijk zijn. Je kunt er wat humor aan toevoegen door brood en een pot pindakaas op tafel te zetten: "We kunnen ook boterhammen eten."
Als ik te laat thuis ben, moet ik het uitleggen – mijn broer(s) nooit
- Draai het gesprek om door een directe vraag te stellen: “Waarom moet ik me hier altijd voor verantwoorden en anderen niet?” Of noem de naam van je broer en vraag: “Als hij te laat komt, wordt hij dan ook zo behandeld?” Dit dwingt je familie om na te denken over de redenen waarom ze ongelijk behandelen.
- Soms heb je heel goede redenen om te laat te zijn. Er kan bijvoorbeeld een les of een werkgroep uitlopen, je moet overwerken of je hebt nog wat tijd in de bibliotheek nodig om je opdracht af te maken. Het kan ook zijn dat je na school of werk of school in gesprek raakt met een vriendin, klasgenoot of collega, misschien wel over een moeilijk onderwerp. Als diegene jou in vertrouwen neemt, is het juist mooi als je de tijd neemt om daarnaar te luisteren.
Mijn vader wordt boos omdat ik een relatie heb
- Zoek eerst stapje voor stapje steun bij andere familieleden. Bijvoorbeeld: eerst bij je zus, daarna bij je moeder of bij iemand anders binnen de familie.
- Toon begrip dat je vader het beste met je voorheeft; dat je weet dat hij je wil beschermen tegen iemand die je kwetst of misbruik van je maakt. Maar vertel ook dat je verantwoordelijk bent voor je eigen leven en dat je zélf kiest met wie je wilt zijn. Als het toch misgaat, is dat niet de schuld van je vader.
- Geef aan dat jij simpelweg met deze persoon samen wil zijn. Alleen al het feit dat diegene voor jou belangrijk is, zou voor je vader genoeg moeten zijn om je relatie een eerlijke kans te geven.
- Als de situatie het toelaat, vertel dan dat het een mensenrecht is om je eigen partner te kiezen. In Nederland heb je dat recht volgens de wet dus ook.
Ik moet oppassen op mijn jongere broertjes en zusjes, maar mijn oudere broer(s) niet
- Maak het probleem zichtbaar: houd met een lijstje bij hoe vaak jij oppast in vergelijking met je broer(s) en laat dit aan je ouders zien.
- Vraag om een oppasrooster waarin de taken eerlijk verdeeld zijn.
- Bespreek met je ouders dat je het niet erg vindt om te helpen, maar dat het niet alleen jouw taak moet zijn: jij hebt ook het recht om kind te zijn. Nergens is vastgelegd dat alleen meisjes op kleine kinderen moeten passen.
- Zeg dat je iets te doen hebt. Noem de naam van je broer en vraag: “Kan hij niet even helpen?” Als ze met 'nee' antwoorden, vraag dan: “Waarom niet?”
- Stel een kritische vraag over de verschillende verwachtingen naar jou en je broer(s): “Zijn zij minder verantwoordelijk dan ik? Waarom wordt van mij meer verwacht?”
- Stel een compromis voor: bijvoorbeeld dat je alleen oppast op bepaalde dagen, zodat je nog tijd voor jezelf hebt.
Ik mag niet voetballen omdat het een ‘jongenssport’ is
- Stel een scherpe vraag, zoals: “Als voetbal een jongenssport is, waarom zijn er dan succesvolle vrouwelijke profvoetballers?”
- Laat positieve voorbeelden zien van vrouwelijke voetballers.
- Leg uit waarom je graag wilt voetballen en hoeveel dat voor je betekent.
- Bespreek de voordelen van sport: lichamelijke én geestelijke gezondheid, discipline en teamwork.
- Introduceer het idee geleidelijk door eerst op school te voetballen. Omdat je ouders je school kennen, kunnen ze zo beter aan het idee wennen.
- Vraag een gym- of een andere leraar om je in je wens te steunen.
- In plaats van direct te vragen of je op een voetbalclub mag, kun je ook eerst kleinere stappen nemen. Vraag bijvoorbeeld of je op het pleintje in de straat mag voetballen of vraag of je een voetbal mag kopen.
- Draai het vooroordeel om en vraag: “Dus als een jongen wil leren koken, mag dat ook niet, want dat is een ‘meisjesding’?”
Heb je hulp nodig? Gebruik de websites en telefoonnummers hieronder.
|
Ben je in direct gevaar? Bel dan altijd de politie. |
112 |
|
Heb je te maken met geweld? Word je thuis opgesloten? Bel dan de politie en/of Veilig Thuis. |
Politie: 0900 8844 Veilig Thuis: 0800 2000 |
|
Het Juridisch Loket geeft informatie en beantwoordt je vragen over je rechten. Ze kunnen je helpen met het vinden van een advocaat. |
0900 2000 |
|
De IND kan je informatie geven over hoe het zit met je verblijfsstatus. |
088 043 0430 |
|
Femmes for Freedom kan je helpen en advies geven als je een verborgen vrouw bent. |
070 362 65 06 |
|
Voel je je rot, bang of alleen? De Kindertelefoon is er voor je, anoniem en gratis. |
0800-0432 |
|
Heb je gedachten aan zelfmoord of weet je niet meer wat je moet doen? |
Bel of chat. 0800-0113 |
