Financiële onvrijheid en mishandeling

43% van de Nederlandse vrouwen met een niet-westerse migratieachtergrond is niet financieel zelfredzaam. Dit geldt voor huwelijksmigranten, vrouwelijke asielzoekers, en zelfs jonge vrouwen die hier geboren en getogen zijn. Velen van hen blijven afhankelijk van het inkomen van hun partner, ouders, of andere familieleden om in hun behoeften te voorzien.

Het schrijnende is dat er vrouwen zijn die wél onafhankelijk(er) willen worden, maar niet de vrijheid krijgen. Ze worden gecontroleerd door hun partner en/of andere familieleden, mogen niet werken en moeten voor iedere betaling om toestemming vragen. Sommige vrouwen mogen zelfs geen eigen bankrekening hebben. Het komt voor dat echtgenoten of (schoon)ouders zich het salaris of de uitkering van een vrouw geheel toe-eigenen. Deze vrouwen durven niet te scheiden uit angst dat ze niet voor zichzelf kunnen zorgen en, omdat ze niet weten waar ze recht op hebben. Er zijn zelfs vrouwen die geen geld hebben voor hun eigen anticonceptie, waardoor ze beperkt worden in hun reproductieve keuzes. Deze situaties laten zien hoe financieel geweld vrouwen in een kwetsbare positie brengt, waarbij ze niet alleen afhankelijk zijn, maar ook het risico lopen op uitbuiting en onderdrukking.

Bij Femmes for Freedom zetten we ons actief in voor financiële empowerment en het vergroten van zelfstandigheid voor vrouwen. We streven ernaar dat alle vrouwen financieel onafhankelijk zijn. Dit betekent dat ze hun eigen inkomen hebben en niet afhankelijk zijn van anderen om in hun levensonderhoud te voorzien. Het hebben van kennis over geldzaken en het duidelijk vastleggen van financiële afspraken zijn hierbij essentieel. Financiële onafhankelijkheid vermindert de kans op onderdrukking en stelt vrouwen in staat autonome keuzes te maken, zoals het verbreken van een relatie en zelfstandig verder te leven.

Om deze problematiek onder de aandacht te brengen, roepen wij de politiek dringend op om prioriteit te geven aan de volgende acht hoofdpunten:

1. Economisch geweld en financiële onderdrukking dienen erkend te worden als vormen van geweld tegen vrouwen.
2. Gerichte en concrete steunpunten voor deze vrouwen: Er is behoefte aan specifieke ondersteuningscentra die zich richten op financiële zelfredzaamheid voor vrouwen met een niet-westerse migratieachtergrond.
3. Gericht en beter onderzoek: Het is noodzakelijk om gendersensitief, cultuursensitief, inclusief en met een intersectionele benadering onderzoek te doen naar de financiële situatie van deze vrouwen.
4. Toevoegen van een module over geldzaken aan taal- en inburgeringslessen: Financiële educatie moet een integraal onderdeel worden van taal- en inburgeringscursussen, zodat vrouwen zelfstandig hun financiën kunnen beheren.
5. Training voor hulpverleners: Professionals in de hulpverlening dienen getraind te worden om deze financiële kwesties te herkennen en effectief te ondersteunen.
6. Borgen dat toeslagen direct naar de vrouw worden overgemaakt: Financiële toeslagen dienen rechtstreeks naar de vrouw overgemaakt te worden, om financiële mishandeling en uitbuiting te voorkomen.
7. Invoering van een code of conduct voor Nederlandse banken: Net als de Britse banken, is er behoefte aan een gedragscode die financiële mishandeling en uitbuiting actief tegengaat.
8. Uitkeringen storten op de rekening van degene die voor het huishouden zorgt: Om de financiële onafhankelijkheid te vergroten, moet de uitkering rechtstreeks naar degene gaan die verantwoordelijk is voor het huishoudelijke budget, en niet automatisch naar de man.
9. Verhoogde alertheid bij opvanginstanties: Opvanginstanties dienen extra alert te zijn op de financiële situatie van vrouwen die tijdelijk onderdak zoeken, om te voorkomen dat schulden verder oplopen.