Nieuwsbrief Femmes for Freedom - december 2025
23 december 2025
Lieve vrienden van Femmes for Freedom,
2025 was een jaar van vooruitgang en bijzondere mijlpalen voor Femmes for Freedom. We vierden de opening van de Vrouwenrechtswinkel Utrecht, zetten belangrijke stappen richting de uitwerking van de #Dochterregeling en lanceerden Brave Girls om jonge vrouwen een stem te geven. Door jarenlange inzet is politiek vastgelegd dat er een actieplan tegen huwelijkse gevangenschap moet komen, waarmee dit thema structureel is verankerd op de politieke agenda. Ook is een belangrijke doorbraak bereikt in de strijd tegen meisjesbesnijdenis: het aanbevelen en goedpraten van vrouwelijke genitale verminking op grond van geloof of cultuur gaat expliciet verboden worden. Daarnaast ontvingen wij de Kartiniprijs 2025, de vrouwenrechtenprijs van de Gemeente Den Haag, als erkenning voor onze gezamenlijke inzet en impact in Den Haag, in Nederland en internationaal.
Het jaar bracht ook uitdagingen, maar juist die momenten herinneren ons aan het belang van volharding en solidariteit. Dankzij jullie betrokkenheid via donaties, vrijwilligerswerk en het delen van onze missie kunnen wij vrouwen blijven ondersteunen en blijven werken aan structurele veranderingen.
Namens het hele team van Femmes for Freedom: hartelijk dank voor jullie steun in 2025. Samen hebben we verschil gemaakt en samen kijken we vol energie en hoop uit naar 2026, een nieuw jaar vol kansen voor vrijheid en gelijke rechten voor meisjes en vrouwen.
Met een warme groet,
Shirin Musa
Namens het team van Femmes for Freedom
Overwinningen 2025
2025 was een bijzonder jaar vol doorbraken en betekenisvolle vooruitgang voor meisjes en vrouwen in Nederland en daarbuiten. Dankzij uw steun, betrokkenheid en solidariteit hebben we samen belangrijke grenzen verlegd. Hieronder blikken we terug op enkele hoogtepunten waar we trots en dankbaar op zijn.
Feestelijke opening van de Vrouwenrechtswinkel Utrecht
In juni vierden we de opening van de eerste Vrouwenrechtswinkel in Utrecht. Deze laagdrempelige plek biedt vrouwen gratis juridisch advies en ondersteuning bij zaken als huiselijk geweld, huwelijksdwang en andere juridische zaken. Het is een fysieke thuisbasis voor rechtvaardigheid, dichtbij waar vrouwen wonen, zodat ze snel en gemakkelijk de hulp kunnen krijgen die ze nodig hebben.
Deze opening markeert een belangrijke stap in het versterken van vrouwenrechten, en biedt een waardevolle bron van steun voor de vrouwen die het hardst geraakt worden door onrecht.
Kartiniprijs 2025: erkenning voor verandering
Op Internationale Vrouwendag ontvingen we de Kartiniprijs 2025, een belangrijke erkenning van onze inzet voor meisjes en vrouwenrechten. Deze prijs, vernoemd naar pionier Kartini, inspireert ons om door te gaan met het werk dat we dit jaar hebben voortgezet.
Politieke overwinningen
Aanbevelen van meisjesbesnijdenis wordt strafbaar
Een historische stap voor de bescherming van meisjes en vrouwen. Het goedpraten, goedkeuren of aanprijzen van vrouwelijke genitale verminking VGV wordt expliciet strafbaar. SP en VVD hebben aangekondigd hiervoor gezamenlijk een wetsvoorstel in te dienen, na jarenlange inzet van Femmes for Freedom. Daarmee wordt een gevaarlijk juridisch gat gedicht. Niet alleen de daad, maar ook het legitimeren van deze ernstige mensenrechtenschending, bijvoorbeeld via religieuze of culturele rechtvaardigingen, wordt strafbaar. Dit wetsvoorstel verankert een duidelijke norm. Wie VGV goedpraat, draagt bij aan geweld tegen meisjes. Femmes for Freedom blijft het verdere politieke proces nauwlettend volgen.
De #Dochterregeling: systemische verandering in zicht
In 2025 boekten we belangrijke vooruitgang met de #Dochterregeling. De Tweede Kamer nam dit jaar concrete stappen om meisjes en vrouwen die in het buitenland achtergelaten zijn, te helpen hun verblijfsrecht en nationaliteit te herstellen.
Deze regeling is een belangrijke stap richting structurele verandering en rechtvaardigheid. Dankzij politieke betrokkenheid en steun van onze achterban zien we dat volharding en samenwerking echte impact kunnen hebben op het leven van deze vrouwen.
|
Belangrijke stappen in de strijd tegen meisjesbesnijdenis
In 2025 zijn dankzij jarenlange inzet belangrijke stappen gezet in de strijd tegen meisjesbesnijdenis in Nederland. De staatssecretaris heeft nieuwe preventieve maatregelen aangekondigd op Schiphol en met de Koninklijke Marechaussee om deze ernstige mensenrechtenschending te helpen voorkomen, en er is lokale actie gestart met voorlichting in Den Haag. Femmes for Freedom blijft aandringen op blijvende, gerichte en cultuursensitieve bewustwordingscampagnes om meisjes effectief te beschermen.
Actieplan tegen huwelijkse gevangenschap Sarah Dobbe
De Tweede Kamer heeft de afgelopen jaren meerdere moties aangenomen over huwelijkse gevangenschap. Sommige van deze moties en toezeggingen staan al sinds 2014 open. Zij roepen de regering onder andere op om het gesprek aan te gaan met landen die Nederlandse echtscheidingsbeschikkingen niet erkennen, huwelijkse gevangenschap te agenderen bij de Haagse Conferentie voor Internationaal Privaatrecht, en slachtoffers die in het buitenland hun huwelijk moeten ontbinden beter te ondersteunen met juridische en consulaire bijstand. Ook is de regering verzocht om huwelijkse gevangenschap structureel op te nemen in het mensenrechtenbeleid van het Ministerie van Buitenlandse Zaken.
Ondanks deze duidelijke uitspraken van de Kamer is hier tot op heden nauwelijks opvolging aan gegeven. Dat is zorgelijk, omdat het voor slachtoffers vaak gaat om jarenlange onzekerheid en onvrijheid.
Een belangrijk onderdeel hiervan is de zogenoemde dochterregeling. In eerdere moties is vastgelegd dat de regering met een concrete uitwerking moet komen voor Nederlandse slachtoffers van huwelijksdwang en achterlating die willen terugkeren naar Nederland, maar hun verblijfsrecht of Nederlandse nationaliteit zijn kwijtgeraakt. Recent is hierover een nieuwe motie aangenomen van Kamerlid Sarah Dobbe, waarin de regering expliciet wordt opgeroepen om met een concreet en uitgewerkt plan te komen.
Femmes for Freedom blijft zich onverminderd inzetten om huwelijkse gevangenschap hoog op de politieke agenda te houden en ervoor te zorgen dat beloften aan slachtoffers eindelijk worden omgezet in concrete actie.
Er komt een campagne op het vliegveld tegen meisjesbesnijdenis
Na jarenlange inzet van Femmes for Freedom en politieke steun van VVD-Kamerlid Bente Becker heeft staatssecretaris Jurgen Nobel (Integratie) aangekondigd maatregelen te nemen tegen meisjesbesnijdenis. In samenwerking met Schiphol en de Koninklijke Marechaussee (KMAR) komt er een postercampagne op de luchthaven en worden extra controles uitgevoerd. Deze belangrijke stap draagt bij aan de preventie van meisjesbesnijdenis en laat zien dat politieke en maatschappelijke inzet daadwerkelijk verschil kan maken.
|
|
| Wat hebben we in 2025 gedaan?
Brave Girls: ruimte voor jonge vrouwen
Met Brave Girls zette Femmes for Freedom in 2025 de kracht en veerkracht van biculturele jonge vrouwen centraal. De campagne maakte zichtbaar hoe genderongelijkheid, discriminatie en sociale druk hun leven beïnvloeden, en waarom zij steun verdienen om vrij zichzelf te zijn. De lancering in mei, met o.a. een optreden bij WNL Goedemorgen Nederland, viel samen met Gewoon = Gelijk: een YouTube-campagne waarin meiden hun ervaringen met genderongelijkheid deelden, gesteund door publieke stemmen Marwa Omari, staatssecretaris Nobel, Claudia de Breij, Sinan Can, Yesim Candan.
In september volgde #NietStukOnderTrouwdruk, waarin jonge vrouwen open spraken over trouwdruk en verwachtingen vanuit hun gemeenschap. Daarnaast droegen twee van onze ambassadeurs bij aan Geef Ruimte, de Jong Gelijk-alliantiecampagne die jongeren oproept om gendernormen en stereotypering te doorbreken en elkaar ruimte te geven om zichzelf te zijn.
|
|
Vrouwenrechtswinkel Utrecht
De Vrouwenrechtswinkel in Utrecht draait op volle toeren. Sinds de opening in juni hebben wij al ruim 100 vrouwen van juridisch advies kunnen voorzien. Alle rechtsgebieden komen voorbij, van personen-familierecht tot aan het vreemdelingenrecht. Meestal kunnen we de vrouwen bij ons spreekuur direct verder helpen. Denk aan vrouwen die advies nodig hebben over de stappen die gezet moeten worden om van een partner te scheiden, of hoe het werkt met aangeven van je zwangerschap bij je werkgever.
Maar we signaleren ook systematische problemen waar vrouwen tegenaan lopen die soms verankerd zitten in het rechtssysteem en het sociale systeem. Economisch geweld en transnationaal geweld, polygamie, huwelijkse gevangenschap en huwelijksdwang komen ook voor. Vrouwen die tussen wal en schip vallen in het Nederlandse hulpverlenings- of uitkeringssysteem. En politieke problemen die directe impact hebben op de veiligheid en zelfbeschikking van vrouwen, zoals de wooncrisis en de toeslagenaffaire.
|
Orange the World - 16 days of activism
In 2025 deden we weer mee aan de ‘’16 Days of Activism Against Gender-Based Violence’’, een wereldwijde actie van UN Women. Tijdens deze 16 dagen werd overal aandacht gevraagd voor geweld tegen vrouwen en meisjes door gebouwen, campagnes en activiteiten oranje te kleuren. Dit jaar was de slogan: ‘’There is #noexcuse for violence against women and girls”, die goed past bij de onderwerpen waar wij ons voor inzetten.
Wij hebben tijdens deze dagen de spotlight gezet op polygamie, huwelijkse gevangenschap, genitale verminking, economisch geweld, en femicide. Naast bewustwording hebben we ons netwerk versterkt en politici en organisaties aangespoord om écht actie te ondernemen. Dankzij jullie steun kunnen we blijven vechten voor een wereld waarin vrouwen en meisjes veilig en gehoord zijn.
|
|
In de media
Ook in 2025 kreeg Femmes for Freedom aandacht in de media:
- Afgelopen week op 19 december kwam er een opiniestuk van onze jurist en projectleider van de Vrouwenrechtswinkel Utrecht Amber Giesen in de Volkskrant over economisch geweld tegen biculturele vrouwen.
- Het opiniestuk van onze vrijwilliger Lucia Nuijts kwam in de Telegraaf over de strijd tegen femicide.
- Nieuws van de Dag besprak vrouwelijke genitale verminking en onze campagnes hierover.
- Het AD berichtte over de eerste vrouwenrechtswinkel in Utrecht, ondersteund door FFF.
- Goedemorgen Nederland besteedde aandacht aan onze Brave Girls campagne.
- Den Haag FM sprak met Shirin Musa over haar inzet voor vrouwenrechten en de nominatie voor de Haagse Kartiniprijs.
- Rodi publiceerde de genomineerden voor de Haagse Kartiniprijs, waaronder Shirin en ons team.
- FFF was te zien bij Hart van Nederland (Late Editie) over ons werk en onze inzet voor vrouwenrechten.
Dankzij deze media-aandacht kunnen we onze boodschap nog verder verspreiden en meer mensen bereiken in de strijd voor vrouwenrechten.
|
|
|
Internationaal in actie
In 2025 was Femmes for Freedom opnieuw internationaal actief om gendergelijkheid en het recht op vrijheid van keuze te bevorderen.
Europees Parlement - rondetafel over huwelijksdwang en huwelijkse gevangenschap
In het Europees Parlement namen wij deel aan een rondetafelgesprek over gedwongen huwelijken en huwelijkse gevangenschap, georganiseerd door Assita Kanko. Samen met ervaringsdeskundigen pleitten wij voor erkenning van huwelijksdwang en huwelijkse gevangenschap als ernstige vormen van geweld tegen vrouwen. Dankzij een aangenomen amendement van Assita Kanko is consulaire hulpverlening voor slachtoffers van huwelijksdwang en huwelijkse gevangenschap nu opgenomen in de concept Europese richtlijn over consulaire zaken. Dit betekent een belangrijke stap vooruit in de bescherming van slachtoffers op Europees niveau.
Skopje, Macedonie - conferentie over mensenhandel en gedwongen huwelijken
Namens Femmes for Freedom en Women Against Violence Europe (WAVE) was directeur Shirin Musa aanwezig bij een internationaal congres over wetgeving en hulpverlening, georganiseerd door La Strada. Tijdens deze conferentie gaf zij een presentatie aan NGO’s over hoe je als grassrootsorganisatie wetgeving en hulpverlening kunt beïnvloeden en bevechten, aan de hand van de concrete stappen en successen die Femmes for Freedom in Nederland heeft gerealiseerd. Het congres bood ruimte voor het uitwisselen van ervaringen en droeg bij aan het versterken van internationale samenwerking rond de bescherming van vrouwen tegen geweld.
Boekarest, Roemenie - Feminist Solidarity in Action
Projectleider Anouk vertegenwoordige Femmes for Freedom bij de Women Against Violence Europe Conferentie 2025. Tijdens deze bijeenkomst ging zij in gesprek met NGO’s uit heel Europa over gezamenlijke strategien en uitdagingen in de strijd tegen geweld tegen vrouwen.
Europees Parlement - sessie over vrouwenrechten
Tijdens ons bezoek aan het Europees Parlement bespraken we gemeenschappelijke uitdagingen rondom vrouwenrechten en feministische solidariteit. We gingen in op fragmentatie van bewegingen, en het belang van intersectionaliteit.
|
|
|
Vooruitkijken naar 2026
Wat kan je van ons verwachten in 2026?
Politiek
In 2026 bouwen we voort op alles wat we samen hebben bereikt. De politieke overwinningen van de afgelopen jaren zijn een belangrijke stap vooruit, maar daarmee stopt het niet. Juist nu is het essentieel om scherp te blijven. In het komende jaar zullen wij nauwlettend monitoren hoe deze behaalde resultaten worden omgezet in beleid en praktijk. Wat is beloofd, moet ook worden waargemaakt. Zo blijven wij ons inzetten voor structurele verandering en echte vrijheid voor vrouwen.
Strijd tegen huwelijkse uitbuiting gaat door
Ondanks de eerdere toezeggingen en brede politieke steun is het toch misgegaan en is huwelijkse uitbuiting nog steeds niet officieel erkend als mensenhandel. Hierdoor krijgen slachtoffers niet de bescherming en strafrechtelijke mogelijkheden waar zij recht op hebben. We zijn blij met de vragen die Groenlinks/PvdA en D66 hebben gesteld tijdens de commissievergadering in de Eerste Kamer. We zijn druk bezig met het tij te keren en alsnog deze fout via een novelle te herstellen. De strijd is nog niet gestreden. Mocht u mogelijkheden hebben om ons te helpen? We horen het graag.
Financiële zelfverdediging
In 2026 zetten we ons in voor de economische emancipatie van biculturele meisjes en vrouwen. Veel van hen hebben geen eigen geld of bankrekening, waardoor zelfstandigheid beperkt is. Met ons project Zorgen voor je geld willen we hun financiële zelfredzaamheid vergroten. Na een uitgebreide onderzoeksfase starten we begin 2026 met een pilot binnen de gemeenschappen die deelnamen aan ons onderzoek, gericht op praktische vaardigheden en bewustwording.
|
|
|
Strijd voor erkenning van economisch geweld In 2026 blijven we ons onvermoeibaar inzetten voor brede erkenning van economisch geweld als vorm van gendergerelateerd geweld. Het gaat daarbij om situaties waarin vrouwen, vaak door structurele ongelijkheid, worden gecontroleerd, geïsoleerd of financieel afhankelijk gemaakt, bijvoorbeeld doordat partners hun toegang tot geld beperken, lonen innemen of schulden op hun naam maken. Dit soort geweld ondermijnt niet alleen hun economische zelfstandigheid, maar belemmert ook hun mogelijkheden om uit gewelddadige relaties te stappen of volwaardig mee te doen in de samenleving.
Hoewel deze vorm van geweld nog te weinig bekend is, zelfs bij slachtoffers zelf, tonen onderzoeken aan dat het veel vaker voorkomt dan we denken en diep verweven is met traditionele gendernormen en economische structuren die vrouwen benadelen. Alleen door dit expliciet te erkennen in beleid, wetgeving én hulpverlening kunnen we stappen zetten naar echte bescherming en gelijkwaardigheid.
Vrouwenrechtswinkel in Utrecht
Volgend jaar gaan we uitbreiden en hopen we 3 nieuwe spreekuren op andere locaties in Utrecht te openen. Dan zullen we in totaal 6 spreekuren door de hele stad draaien. Wij hebben onwijs veel zin om aankomend jaar nog meer vrouwen te helpen!
Jong Gelijk: Brave Girls
Ook in 2026 blijven we ons inzetten voor de emancipatie van biculturele meiden. Dit gaan we met verschillende projecten doen. Biculturele meiden sporten minder door diverse drempels, zoals tijdsgebrek door gezinsverantwoordelijkheden of beperkende kledingvoorschriften bij sportverenigingen. Daarom ontwikkelen we een campagne om bewustzijn te creëren en rolmodellen zichtbaar te maken, én een interventie voor coaches om sportomgevingen inclusiever en motiverender te maken. Zo kunnen meiden volwaardig deelnemen en zich gesteund voelen. Daarnaast starten we samen met Rutgers een verdiepend onderzoek naar vrouwelijke gezondheid, inclusief anticonceptiegebruik onder biculturele jonge vrouwen. Uit interviews met 20–30 vrouwen tussen 18 en 29 jaar halen we inzichten die leiden tot een landelijke campagne en concrete beleidsadviezen, gericht op betere toegang tot informatie, zorg en zelfbeschikking.
Nationale en internationale strijd tegen huwelijkse gevangenschap en uitbuiting
We zetten ons in voor een novelle over huwelijkse uitbuiting om deze vorm van geweld in Nederland officieel als mensenhandel te laten erkennen. Maar onze strijd stopt niet bij de grens: vanaf januari starten we een Europese lobby om NGO’s en overheden te inspireren en aan te sporen huwelijkse gevangenschap en uitbuiting ook daar strafbaar te maken. Hiervoor ontwikkelen we een toolkit gebaseerd op onze Nederlandse aanpak.
Commission on the Status of Women in New York
Femmes for Freedom is trots aan te kondigen dat we tijdens CSW70 in New York meerdere side events zullen organiseren. Centraal staan thema’s als huwelijkse gevangenschap en andere schadelijke praktijken tegen vrouwen en meisjes. Met deze evenementen willen we ervaringen delen, kennis uitwisselen en beleidsmakers, NGO’s en internationale partners inspireren om concrete stappen te zetten tegen deze ernstige schendingen van mensenrechten. Het is een belangrijke gelegenheid om onze boodschap internationaal te versterken en wereldwijde solidariteit voor vrouwenrechten te bevorderen.
|
|
|
❤️ Met uw steun Wat we samen hebben bereikt, was zonder u ondenkbaar. Voor meisjes en vrouwen hier én wereldwijd maken we echt verschil.
Blijft u ons ook de komende jaren steunen, zodat we samen kunnen blijven vechten voor vrijheid, gelijkheid en rechtvaardigheid?
|
|